Extra investering ammehoela. Minimale investering!

In een artikel van het AD van vrijdag 14 oktober over werkdruk in het basisonderwijs wordt gesteld dat 4 op de 5 leerkrachten deze werkdruk als te hoog ervaren. Dit zou onder andere komen door de hoeveelheid tijd die besteed wordt aan administratie. Verderop in het artikel geeft de vakbond CNV aan niks te begrijpen van het niet afnemen van deze werkdruk omdat er de afgelopen twee jaar 100 miljoen extra is geïnvesteerd in het basis- én voortgezet onderwijs. Bijvoorbeeld om te investeren in klassenassistenten en concierges.

Een lachertje. Met klassen van rond de 30 leerlingen zouden klassenassistenten en concierges op scholen verplicht moeten zijn. Extra investering ammehoela. Een minimale investering, zo zou ik het noemen. Helaas komt dit geld niet allemaal bij de scholen zelf terecht, en is het veel te weinig om ook daadwerkelijk het beoogde doel te bereiken. Maar ik krijg de indruk dat het ministerie van OCW in de Plan Do Check Act cyclus zelf meestal stopt bij het woord ‘Do’.

Teveel tijd besteden aan administratie. Dat wordt niet opgelost door klassenassistenten en concierges.

Vijftien jaar terug toen ik begon in het basisonderwijs was de leerkracht na schooltijd bezig de dag te evalueren en een nieuwe schooldag voor te bereiden. Hij had tijd om inhoudelijk goede lessen te maken. Liefst nog op drie niveaus zodat hij rekening kon houden met de verschillen tussen kinderen. Het was aan de leerkracht om te zorgen voor uitdaging en verdieping. En belangrijker: lessen maken waardoor kinderen gemotiveerd raken om te leren.

De drie groepen verdwijnen. Ieder kind moet zoveel mogelijk op eigen niveau leerstof aangeboden krijgen. Het liefst staat dit ook op papier, gepland voor een bepaalde periode. Om kinderen inzicht te geven in hun eigen ontwikkeling worden er (meerdere keren per jaar) gesprekken met ze gevoerd, en hun ouders. Waarbij de afspraken natuurlijk genoteerd worden. Op zichzelf een goede ontwikkeling. Maar hiernaast hebben we nog de rapportages, het leerlingvolgsysteem, de afstemming met externe begeleiders.  Lukt dit alles binnen de nu gestelde tijd? Is dit haalbaar met 30 kinderen in een groep? Worden nieuwe leerkrachten hiervoor opgeleid?

Als we niet uitkijken raken de lessen en de lesinhouden zelf ondergeschikt. De organisatie, borging en verantwoording krijgen dan de overhand.

De druk die er is, veelal onbewust, vanuit de ouders is niet gering. Elke ouder heeft het recht, en wat mij betreft de plicht, zoveel mogelijk voor hun kind op te komen en te zorgen voor een optimale (leer)omgeving. Leerkrachten kunnen nog meer gebruik maken van de kennis van de ouders over hun kind, tegelijkertijd kunnen ouders nog meer vertrouwen in de professionaliteit van de leerkracht. Maar dit moet voor alle partijen wel realistisch en haalbaar zijn. We moeten niet uit het oog verliezen dat onze klassen uit veel verschillende kinderen bestaan.

Een woordvoerder van OCW heeft het in het AD-artikel nog over event-planners voor Sint en Kerst en ICT-mogelijkheden om de hoeveelheid nakijkwerk te verminderen. Denken ze echt dat daar de kern van het probleem zit? In dat geval lijkt het alsof het ministerie tegenwoordig niet meer in gesprek is met leerkrachten, maar alleen met bovenschoolse besturen of mensen die al lange tijd uit de klas zijn vertrokken..

Mijn voorspelling: zolang de klassen groot blijven, klassenassistenten en concierges gezien worden als extra investering, geschreven verantwoording van acties in de klas en gevoerde gesprekken vereist wordt en van leerkrachten wordt verwacht dit alles te doen binnen dezelfde gestelde tijd als voorheen… zal de werkdruk niet verminderen.

Het lijkt alsof de wereld van het kind in de klas zich als een speer ontwikkelt, maar de mogelijkheden en tijd die de leerkracht krijgt om daarbij aan te sluiten stagneren.

Op naar de verkiezingen..

Voor de jongens en mannen onder ons, aangezien dit een hot item is de laatste tijd: bovenstaande lijkt ver weg van een reclamepraatje om meer mannen in het onderwijs te krijgen. Ondanks mijn vraagtekens en zorgen kan ik niet anders zeggen dan dat ik geen dag spijt heb gehad van de keuze om in het basisonderwijs te werken.

Times They Are a-Changin’

Er komen andere tijden aan.. Bob Dylan zong het al in 1964. Wie?

Dat vroegen de kinderen in groep acht afgelopen week toen bekend werd dat de Nobelprijs voor literatuur aan Dylan werd toegekend. De wereld komt steeds sneller en gemakkelijker binnen via de telefoon, ipad en digibord. Maar van Bob Dylan hadden de meeste kinderen nog nooit gehoord. Wel kenden ze het liedje ‘Make You Feel My Love’, en  de man en vrouw die het zongen op youtube (Paul de Leeuw en Adele)..

Hoogste tijd voor een les muziekgeschiedenis. Zeker in combinatie met het thema politiek van de laatste weken. Want je kunt de wereld willen veranderen door de politiek in te gaan en voor je idealen te strijden, je kunt deze ook kenbaar maken door middel van muziek.

We keken naar protestliederen van Bob Dylan, Boudewijn de Groot, John Lennon, de Frank Boeijen Groep, Michael Jackson. We zagen de clip van Subterranean Homesick Blues, bekend van de woorden uit de liedtekst die Dylan op grote vellen papier voorbij laat komen. Eén van de eerste muziek videoclips.

Wat als je nou in 1 korte zin iets mocht meegeven aan de wereld? Een wens, een gedachte, een idee? In zeer korte tijd, want bijna vakantie, konden de kinderen dit op papier zetten. Met onderstaande clip als eindresultaat.

En of we daarna weer hippe muziek konden opzetten..

Het wachtwoord voor de videoclip is: haarlem
Andere tijden.. from Sjoerd van den Berg on Vimeo.

 

 

Meer muziek in groep acht

Afgelopen week zat Ilse DeLange bij De Wereld Draait Door om te praten over haar rol als ambassadeur voor ‘Meer muziek in de klas’. Een prachtig initiatief, aangezien creatieve vakken op de basisschool vaak ondergeschoven kindje zijn op het weekrooster. Soms worden er prachtige lessen gegeven en gedeeld, maar het is toch afhankelijk van het enthousiasme, de muzikaliteit en de creativiteit van de leerkracht in hoeverre het vak een serieuze plek krijgt. Als dat ook zo zijn met rekenen en taal dan zouden de onderzoeken en rapporten als paddenstoelen uit de grond schieten.

Toch, muzikaliteit en creativiteit is blijkbaar lastig aan te leren. Leerkrachten werken over het algemeen keihard om hun werk op de juiste wijze vorm te geven en kinderen verder te helpen in hun ontwikkeling dus daar ga ik niet over klagen. Maar misschien zouden we juist de leerkrachten een handje kunnen helpen.

Bij ons op school worden muzieklessen gegeven door muziekdocenten van ‘Hallo Muziek’. En die werkwijze zie je op steeds meer scholen terug. Prachtig, want zo komen alle kinderen in aanraking met instrumenten en muziek. Maar het kan nog beter.

Ik wil graag een oproep doen om een kleine, maar in mijn ogen eenvoudige, bijdrage te leveren als het gaat om muzikale opvoeding. Kinderen zijn gek op muziek, luisteren veel maar weten niet altijd hoe muziek zich heeft ontwikkeld. Ik heb gemerkt dat er wel degelijk interesse hiervoor is, maar dat het moeilijk is voor leerkrachten om zelf een heel lesprogramma hiervoor te ontwikkelen.

Wat zou het prachtig zijn als de ambassadeurs van ‘Meer muziek in de klas’ in samenwerking met bijvoorbeeld de NTR, programmamaker van schooltelevisie, een lesprogramma opzetten over diverse muziekstijlen en de ontwikkeling van muziek. Ik denk aan bijvoorbeeld tien afleveringen met elk een andere muziekstijl als thema, waarbij de historie een plek krijgt, beroemde muziekstukken/composities/liedjes afgespeeld worden, bekende artiesten van de betreffende stijl iets laten horen, gecombineerd met videoclips op het digibord en als knallende afsluiter een lied dat wordt aangeleerd. Deze liedjes kunnen de rest van het jaar gezongen worden.

De lessen zouden gegeven kunnen worden door een bekende artiest, die de verhalen vertelt, uitlegt hoe de muziek in elkaar zit en het slotlied laat horen, desnoods in delen om aan te leren. Ilse DeLange of Waylon over country, Wouter Hamel over jazz, Ali B over rap. En denk ook aan blues, klassiek, pop, rock ’n roll, dance etc. Artiesten die hun passie en liefde voor muziek overbrengen op de toekomstige lichting muzikanten.

Is dit idee haalbaar? Ik denk het wel. Voegt het iets toe aan het muziekcurriculum? Zeker weten. Helpt het de leerkrachten? Ik ben ervan overtuigd.

Bekijk hier de website van Meer Muziek in de Klas

Bekijk hier een filmpje over muziek op basisschool De Ark